Św. Barnaba to postać fascynująca, choć dziś nieco zapomniana. Był jednym z pierwszych uczniów Jezusa, a później oddanym współpracownikiem św. Pawła w jego podróżach misyjnych. Choć z początku prześladował chrześcijan, przeszedł głębokie nawrócenie i z wielkim zapałem zaczął szerzyć nową wiarę. Jego barwne losy i męczeńska śmierć na Cyprze pokazują, jak wiele poświęcił dla Chrystusa.
Kluczowe wnioski:- Św. Barnaba po nawróceniu stał się oddanym uczniem Chrystusa i wspierał pierwszych chrześcijan.
- Był bliskim współpracownikiem św. Pawła i pomagał mu w podróżach misyjnych.
- Poniósł śmierć męczeńską na Cyprze za głoszenie Ewangelii.
- Jest patronem Cypru, gdzie jest czczony jako apostolski patron wyspy.
- Jego barwna historia pokazuje transformację z prześladowcy chrześcijan w oddanego ucznia Chrystusa.
Życie św. Barnaby przed nawróceniem
Niewiele wiemy o życiu św. Barnaby przed jego nawróceniem. Urodził się prawdopodobnie na początku I wieku w Cylicji (dzisiejsza południowo-wschodnia Turcja) w zamożnej rodzinie żydowskiej. Otrzymał staranne wykształcenie w Piśmie Świętym i Tradycji. Św. Barnaba wykazywał gorliwość w przestrzeganiu Prawa i, zgodnie z Dziejami Apostolskimi, należał do grona lewitów. Był więc dobrze obeznany ze Starym Testamentem.
Młody Barnaba musiał więc być świadkiem nauk i cudów Jezusa podczas jego działalności w Palestynie. Nie wiemy jednak, jak wówczas na nie reagował. Być może przyjął postawę wyczekującą, obserwując rozwój wydarzeń. Wydaje się też prawdopodobne, że po śmierci Chrystusa św. Barnaba wraz z innymi Żydami odrzucił Jego mesjańskie roszczenia.
Prześladowanie pierwszych chrześcijan
Po Zesłaniu Ducha Świętego i dynamicznym rozwoju pierwotnego Kościoła w Jerozolimie, Barnaba przyjął wobec chrześcijan postawę wrogą. Być może czuł się zagrożony rosnącym ruchem, który podważał jego dotychczasowe przekonania religijne.
Dzieje Apostolskie wprost mówią, że Barnaba "prześladował" wyznawców Chrystusa. Nie wiemy, na czym dokładnie polegało to prześladowanie. Być może brał udział w dyskusjach i disputach z chrześcijanami, próbując podważyć ich wiarę bądź domagając się ukarania przez Sanhedryn.
Nawrócenie św. Barnaby i działalność misyjna
Kluczowym momentem w życiu Barnaby było jego nagłe i głębokie nawrócenie na chrześcijaństwo. Dokładna data i okoliczności tego wydarzenia nie są znane. Stało się to jednak stosunkowo wcześnie, bo już w pierwszych latach istnienia Kościoła w Jerozolimie.
Nawrócenie św. Barnaby musiało być przełomowe. Ów gorliwy prześladowca chrześcijan całym sercem przyjął wiarę w Jezusa jako Mesjasza i Syna Bożego. Odtąd z wielkim zapałem i poświęceniem służył pierwotnemu Kościołowi.
Barnaba sprzedał swoją rolę, a pieniądze przyniósł i złożył u stóp apostołów - Dz 4,36-37
Dzieje Apostolskie podają, że Barnaba rozdał swój majątek, by wspomóc materialnie wspólnotę chrześcijańską w Jerozolimie. W ten sposób dał konkretny wyraz swojej wierze i oddaniu Chrystusowi. Odtąd cieszył się wielkim autorytetem i zaufaniem w Kościele.
Współpraca ze św. Pawłem
Barnaba pozostawał w ścisłej łączności z apostołami działającymi w Jerozolimie. Według tradycji miał też poznać i zaprzyjaźnić się ze św. Markiem, który był krewnym Barnaby. W późniejszych latach obaj prowadzili wspólnie działalność misyjną.
Szczególnie ważnym momentem było jednak spotkanie św. Barnaby ze św. Pawłem. Stało się to kilka lat po nawróceniu Pawła, gdy ten przybył do Jerozolimy, aby spotkać się z apostołami. Dzięki pośrednictwu Barnaby zyskał ich zaufanie i akceptację.
Czytaj więcej: Poznaj historię i ciekawostki o świętym Romanie - tajemnicy świętości
Barnaba przyjacielem św. Pawła
Od tego czasu Barnaba i Paweł prowadzili ożywioną działalność misyjną w Antiochii, gdzie powstała Nowa wspólnota chrześcijańska złożona z Żydów i pogan. Obie te charyzmatyczne postacie świetnie się uzupełniały.
- Barnaba cieszył się autorytetem i zaufaniem Kościoła w Jerozolimie, Paweł zyskiwał uznanie wśród pogan;
- Barnaba owocnie prowadził dialog ze środowiskami judeochrześcijan, Paweł akcentował uniwersalizm chrześcijaństwa i zbawienia w Chrystusie.
Przez cały okres swojej działalności apostołowie pozostawali bliskimi przyjaciółmi i współpracownikami. Choć później powstały między nimi pewne napięcia (m.in. w sprawie udziału Marka w drugiej podróży misyjnej), to jednak ich przyjaźń i wzajemny szacunek nigdy się nie zachwiały.
Podróże misyjne św. Barnaby
Pierwszą wspólną akcją ewangelizacyjną Barnaby i Pawła była podróż na Cypr (ok. 45 r.). Towarzyszył im św. Marek. Na Cyprze głosili Ewangelię w synagogach, zyskując zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Owocem ich działalności było m.in. nawrócenie rzymskiego namiestnika wyspy, Sergiusza Pawła.
Kolejnym etapem misji Barnaby i Pawła była podróż do Azji Mniejszej. Odwiedzili wówczas takie ośrodki, jak Perge, Antiochia Pizydyjska, Ikonium, Listra i Derbe. W każdym z nich głosili Ewangelię, nawracali i zakładali pierwsze wspólnoty chrześcijańskie. Działalność ta budziła jednak opór ze strony ortodoksyjnych Żydów.
Trzecią wyprawą misyjną Pawła i Barnaby był ich pobyt w Jerozolimie ok. 49 r. Uczestniczyli wówczas w soborze apostolskim, gdzie przedstawili problem nawracania pogan i konieczności przyjęcia ich do Kościoła bez obowiązku przestrzegania Prawa Mojżeszowego.
Męczeńska śmierć św. Barnaby na Cyprze
Po soborze jerozolimskim Barnaba i Paweł powrócili do Antiocheńskiej Wspólnoty chrześcijańskiej, kontynuując działalność misyjną. Niestety, wkrótce potem ich drogi się rozeszły w związku ze sporem o udział Marka w drugiej podróży.
Barnaba zabrał ze sobą Marka i udał się na rodzinną Cypr, gdzie prowadził intensywną ewangelizację, zakładając gminy chrześcijańskie. Według tradycji, w czasie pobytu na wyspie poniósł śmierć męczeńską w Salaminie ok. 61 r. Miał zostać ukamienowany przez rozwścieczony tłum Żydów.
Barnaba patronem Cypru
Relikwie św. Barnaby złożono w tamtejszym kościele, który wkrótce potem stał się katedrą. Święty czczony jest jako apostolski patron Cypru. Jego postać, naznaczona radykalnym nawróceniem i oddaniem sprawie ewangelizacji, jest godna naśladowania dla każdego chrześcijanina.
W ikonografii przedstawiany jest z Ewangelią lub księgą w ręku. Jego atrybutami są także kamienie, siekiera i palma męczeństwa. Wspomnienie liturgiczne św. Barnaby w Kościele katolickim obchodzone jest 11 czerwca.
Podsumowanie
Przedstawiona historia św. Barnaby pokazuje, jak człowiek może radykalnie zmienić swoje życie pod wpływem spotkania z Chrystusem. Ten gorliwy prześladowca chrześcijan, po nawróceniu całym sercem oddał się służbie Ewangelii.
Barnaba daje przykład bezinteresowności, rozdając swój majątek ubogim. Staje się też wzorem oddanego ucznia, niosącego orędzie Dobrej Nowiny najpierw Żydom, a potem poganom w różnych zakątkach ówczesnego świata.
Jako bliski współpracownik Pawła Apostoła, Barnaba wniósł ogromny wkład w szerzenie chrześcijaństwa i budowanie pierwszych gmin wyznawców Chrystusa. Jego postać łączy w sobie dynamizm działania i kontemplację, roztropność i odwagę wiary.
Barwna historia św. Barnaby, wieńcząca się męczeńską śmiercią na Cyprze, pokazuje moc Ewangelii, która potrafi przemienić człowieka i popchnąć do heroicznego świadectwa. Jest inspiracją także dla współczesnych chrześcijan.
Tagi
Udostępnij artykuł
