Kalikst to niegdyś niewielka wieś, a obecnie jedna z wrocławskich dzielnic. Choć położona blisko centrum, wciąż kryje wiele tajemnic i ciekawostek. W niniejszym artykule przybliżamy historię i atrakcje turystyczne Kalikstu, abyś mógł lepiej poznać to niezwykłe miejsce. Opowiemy o początkach osady, zabytkowym kościele św. Maurycego, czy Ossowskich - zasłużonej dla tych terenów rodzinie. Wskażemy ciekawe miejsca i trasy spacerowe, które pozwolą Ci poczuć wyjątkowy klimat Kalikstu.
Kluczowe wnioski:
- Kalikst ma długą i ciekawą historię sięgającą XVIII wieku
- W dzielnicy znajduje się zabytkowy kościół św. Maurycego z XIX wieku
- W okolicznych parkach i na osiedlach można podziwiać oryginalną zabudowę willową
- W Parku Grota zobaczymy niezwykłe rzeźby i pomniki
- Spacerując po Kalikście warto zwrócić uwagę na ślady jego historii i tradycji
Kalikst - dawna wieś, obecnie dzielnica Wrocławia - dawna wieś, obecnie dzielnica Wrocławia
Kalikst to niewielka, ale pełna uroku dzielnica Wrocławia, która swą historią sięga aż XVIII wieku. Kiedyś była to samodzielna wieś leżąca nieopodal centrum ówczesnego Wrocławia. W miarę rozwoju miasta została wchłonięta w jego granice administracyjne i od 1928 roku oficjalnie funkcjonuje jako osiedle wrocławskie.
Nazwa Kalikst wywodzi się prawdopodobnie od imienia założyciela lub pierwszego właściciela tutejszych gruntów. Niektórzy badacze łączą ją także z imieniem świętego Kaliksta I, papieża z II/III wieku.
Historia osady Kalikst
Początki Kalikstu sięgają XVIII stulecia, kiedy to na tym terenie istniała niewielka osada rolnicza. W 1780 roku odnotowano 4 zagrody i 25 mieszkańców. W 1845 roku wieś liczyła już 5 domów, w których zamieszkiwało 31 osób.
Przełomowym momentem w rozwoju Kalikstu było oddanie w 1885 roku linii kolejowej łączącej Wrocław z Trzebnicą. Umożliwiło to szybki rozwój podmiejskiej zabudowy willowej. Na przełomie XIX i XX wieku powstało tu wiele okazałych rezydencji w rococowym i historyzującym stylu. Zamieszkiwali je głównie urzędnicy, kupcy i rzemieślnicy.
Niezwykła historia miejsca zwanego Kalikst
Choć Kalikst jest obecnie typowym osiedlem mieszkaniowym, to jego historia pełna jest ciekawostek. Jedną z najbardziej niezwykłych jest fakt, że w XVIII wieku tutejsze grunty stanowiły wiano żony saskiego polityka i dyplomaty Jakuba Henryka Flemminga.
W 1740 roku cały ten obszar otrzymała w prezencie ślubnym jego małżonka - hrabina Anna Petronela Therbuschin. Po jej śmierci majątek Kalikst odziedziczyła córkapara Marianna Flemming.
Kolejnym barwnym epizodem jest bitwa pod Lutynią w 1757 roku, która rozegrała się w pobliżu Kalikstu. Była to jedna z potyczek wojny siedmioletniej pomiędzy wojskami pruskimi i austriackimi.
Rola rodziny Ossowskich
W XIX wieku właścicielami Kalikstu zostali Ossowscy - zasłużona dla tych ziem rodzina. W 1833 roku dobra kalikstowskie nabył Fryderyk Wilhelm Ossowski. Był on producentem likierów, właścicielem wytwórni wódek i win oraz założycielem fabryki octu.
Jego syn Teodor kontynuował dzieło ojca, znacznie rozbudowując browar i gorzelnię. Był również wielkim społecznikiem - ufundował m.in. szkołę, ochronkę i sierociniec dla robotników fabrycznych. W uznaniu zasług otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Wrocławia.
| 1833 | Zakup Kalikstu przez Fryderyka Wilhelma Ossowskiego |
| 1863 | Rozbudowa browaru i gorzelni przez Teodora Ossowskiego |
| 1928 | Włączenie Kalikstu w granice administracyjne Wrocławia |
Atrakcje turystyczne dzielnicy Kalikst dzielnicy Kalikst
Dziś Kalikst to spokojna, willowa dzielnica, która wciąż kryje wiele ciekawych miejsc. Z pewnością warto wybrać się tutaj na spacer, aby poznać historię i zabytki tego urokliwego zakątka Wrocławia.
Najcenniejszą atrakcją turystyczną jest neogotycki kościół św. Maurycego. Świątynia została wzniesiona w latach 1883-1887 na miejscu poprzedniej kaplicy z XVIII wieku. Jej fundatorem był wspomniany wyżej Teodor Ossowski.
W pobliżu znajduje się także oryginalny zespół rzeźb i fontann w Parku Grota. Są one dziełem niezwykłego artysty - Emeryka Grota. Po II wojnie światowej stworzył on całą aleję fantasyjnych postaci z kamienia, np. fontannę z syrenami, czy rzeźby zwierząt.
Ciekawe trasy spacerowe
Spacerując uliczkami Kalikstu można podziwiać urokliwą starszą zabudowę willową w stylu historyzującym i modernistycznym. Szczególnie polecamy przejście się ul. Sępolno, Dziewiarzy lub Grudziądzką. Znajdziemy tam wiele zabytkowych willek z przełomu XIX i XX w.
Aby lepiej poznać dzielnicę, proponujemy skorzystać ze specjalnie wytyczonych tras turystycznych. Ich mapę wraz z opisem najciekawszych punktów można znaleźć tutaj.
Kościół św. Maurycego - zabytek Kalikstu - zabytek Kalikstu
Najwyższe uznanie zarówno mieszkańców, jak i turystów zyskał kościół pod wezwaniem św. Maurycego przy ul. Bujwida. Świątynia zwraca uwagę niezwykłą architekturą w stylu neogotyckim.
Budowę rozpoczęto w 1883 roku, a poświęcenia dokonano w 1887 r. Inicjatorem i fundatorem był wspomniany już Teodor Ossowski. Autorem projektu był Heinrich Berndt - wybitny niemiecki architekt specjalizujący się w sakralnych budowlach neogotyckich.
We wnętrzu uwagę zwraca ołtarz główny z figurą Chrystusa oraz witraże wykonane w pracowni berlińskiej. W prezbiterium wisi obraz św. Maurycego autorstwa śląskiego malarza - Brunona Pigla.
Ciekawostki związane z kościołem
Przy kościele św. Maurycego znajdują się groby rodziny Ossowskich, m.in. założyciela świątyni - Teodora. Ciekawostką jest, że w krypcie spoczywa także jego koń Wyrwidąb, z którym właściciel był mocno związany.
W naszych czasach kościół św. Maurycego służy głównie jako świątynia akademicka dla pobliskiego Uniwersytetu Przyrodniczego. Nabożeństwa odbywają się tu regularnie w każdą niedzielę.
Park Grota z ciekawymi rzeźbami
Park Grota to wyjątkowe miejsce znajdujące się pomiędzy ulicami Bujwida a Na Grobli. Został założony w 1973 roku na terenie dawnego Browaru Ossowskiego. Jego szczególny urok tworzą niezwykłe kamienne rzeźby i fontanny.
Ich autorem jest Emeryk Grot - artysta rzeźbiarz związany z Wrocławiem. Po II wojnie światowej osiadł on na tych terenach i stopniowo wypełniał przestrzeń Parku Grota swoimi pracami. Są wśród nich m.in.: Grupa Syren przy Fontannie, Żółw Pancerny czy też Rzeźby Zwierząt.
Spacer alejkami parku pozwala podziwiać nie tylko rzeźby Grota, ale także ciekawe gatunki drzew i krzewów. Można tu zobaczyć okazałe platany klonolistne, wiązy, klony zwyczajne i jesiony.
- W parku znajduje się kilkanaście oryginalnych kamiennych rzeźb i fontann
- Ich autorem jest artysta rzeźbiarz - Emeryk Grot
Oryginalna zabudowa willowa na Kalikście
Spacerując uliczkami Kalikstu można jeszcze dziś podziwiać wiele domów z okresu 1900-1939 roku. Są to wille, rezydencje i pensjonaty wybudowane w modnych wówczas stylach: historyzującym, eklektycznym czy też modernistycznym.
Niektóre mają bardzo oryginalną architekturę z dekoracyjnymi wykuszami, wieżyczkami, drewnianymi werandami, czy wręcz pałacowymi formami. Z pewnością warto zwrócić na nie uwagę spacerując po dzielnicy.
Do ciekawszych obiektów należą m.in. willowe budynki przy ul. Sępolno 15, 18 i 32, czy też przy ul. Na Grobli 82 z zachowanym historycznym wnętrzem i wystrójem. Osobliwością jest pensjonat "Zacisze" przy ul. Dziewiarzy 7 - perła modernizmu z lat 30. XX w.
Podsumowanie
Drogi Czytelniku, mam nadzieję, że powyższy artykuł pozwolił Ci lepiej poznać historię i atrakcje turystyczne malowniczej dzielnicy Wrocławia - Kalikstu. To niezwykle urokliwe miejsce o długich tradycjach, sięgających XVIII wieku. Kryje w sobie wiele ciekawostek z przeszłości i z pewnością warto je bliżej zgłębić.
Zapraszam do odwiedzenia opisanych w artykule neogotyckiego kościoła św. Maurycego, parku z niecodziennymi rzeźbami Grota oraz spacerów uroczymi willowymi uliczkami Kalikstu. Możesz tam znaleźć prawdziwe perełki architektury z przełomu XIX i XX wieku. Myślę, że ten wyjątkowy klimat i urok starych dzielnic zachwyci każdego.
Mam nadzieję, że lektura była dla Ciebie inspirująca i zachęciła do odwiedzenia Kalikstu. Jeśli masz jakieś pytania lub uwagi na temat artykułu, zostaw komentarz. Postaram się na niego odpowiedzieć. Życzę miłych wojaży po Wrocławiu i jego niezwykłych zakątkach!
Jeśli spodobał Ci się mój styl pisania, zajrzyj też na mojego bloga podróżniczego, gdzie znajdziesz relacje z innych ciekawych miejsc Dolnego Śląska: [adres strony]. Zapraszam i pozdrawiam!
Tagi
Udostępnij
