Longinus to tajemnicza postać znana z biblijnej opowieści o ukrzyżowaniu Jezusa. Jako rzymski setnik przebił włócznią bok Chrystusa, aby sprawdzić, czy ten już nie żyje. Mimo że Longinus pojawia się w Ewangelii tylko jeden raz i niewiele o nim wiemy, to jego osoba wywarła ogromny wpływ na kulturę i sztukę przez wieki. W tym artykule przyjrzymy się bliżej historii i legendom związanym z Longinusem, symbolicznemu znaczeniu jego włóczni oraz temu, dlaczego ta postać wciąż intryguje i inspiruje.
Kluczowe wnioski:- Kim naprawdę był Longinus i jaka jest prawda o jego pochodzeniu - tego do końca nie wiemy.
- Longinus stał się bohaterem wielu chrześcijańskich legend, a jego włócznia uznana została za jedną z najważniejszych relikwii.
- Postać Longinusa i jego atrybut, czyli włócznia, od wieków pojawiają się w dziełach sztuki i literatury.
- Włócznia Longinusa symbolizuje zbawczą moc krwi Chrystusa i odkupienie ludzkości.
- Tajemniczość Longinusa sprawia, że jego postać wciąż intryguje i jest źródłem inspiracji.
Kim był Longinus i skąd pochodził?
Postać Longinusa owiana jest tajemnicą. Według Ewangelii był on rzymskim setnikiem, który włócznią przebił bok umierającego na krzyżu Jezusa, aby sprawdzić, czy ten już nie żyje. Jednak jego pochodzenie i dalsze losy nie są znane.
Imię Longinus pojawia się tylko w Ewangelii św. Jana. Być może był to zhellenizowany Rzymianin lub samarytanin służący w rzymskiej armii. Niektórzy badacze łączą Longinusa z setnikiem z Kafarnaum, który prosił Jezusa o uzdrowienie chorego sługi (Łk 7, 1-10). Jednak brak na to dowodów.
Według późniejszych podań Longinus miał pochodzić z Pontu lub Kappadocji i nazywać się Kasjusz. Jako doświadczony żołnierz służył w Jerozolimie. Tam też miał zostać świadkiem ukrzyżowania i zmartwychwstania Chrystusa, które głęboko go poruszyło.
Nawrócenie Longinusa
Jedna z legend głosi, że Longinus po śmierci Jezusa opuścił armię i stał się pustelnikiem w Kappadocji. Tam spotkał go św. Piotr, który go ochrzcił, a Longinus spędził resztę życia jako mnich, czyniąc pokutę za zadanie rany Chrystusowi.
Inna wersja podaje, że Longinus został stracony za to, iż nie dopilnował ciała Jezusa i dopuścił do Jego zmartwychwstania. Jako męczennika za wiarę czci go Kościół katolicki i prawosławny.
Legendy związane z osobą Longinusa
Postać Longinusa stała się bohaterem wielu chrześcijańskich legend i podań, które powstawały na przestrzeni stuleci. Przypisywano mu wiele cudów i niezwykłych wydarzeń związanych z jego służbą przy ukrzyżowaniu.
Jedna z najbardziej znanych opowieści głosi, że Longinus cierpiał z powodu jakiejś dolegliwości oczu. Kiedy krew i woda wypływająca z boku Jezusa trysnęła na jego twarz, odzyskał wzrok i uwierzył w boskość Chrystusa.
Inna legenda mówi, że to właśnie Longinus włócznią podał Jezusowi gąbkę z octem, kiedy ten skarżył się na pragnienie. Dlatego Longinusa przedstawiano czasem z gąbką nabitą na włócznię, jako symbol litości okazanej konającemu Chrystusowi.
Według jednego z podań Longinus po ukrzyżowaniu schował swoją włócznię, a później ofiarował cesarzowi Tyberiuszowi jako relikwię.
Czytaj więcej: Poznaj historię i fakty o Justynie Męczenniku - Niesamowite odkrycie!
Wizerunek Longinusa w sztuce i literaturze
Longinus jako tajemnicza postać związana z męką Pańską od wieków inspirował artystów. Pojawia się w licznych dziełach malarstwa i rzeźby przedstawiających ukrzyżowanie. Często ukazywany jest jako siwy, brodaty żołnierz w zbroi rzymskiego centuriona, trzymający włócznię.
Słynny jest obraz Longinusa wykonany przez Michała Anioła na fresku w Kaplicy Sykstyńskiej. Ukazuje on moment, gdy rzymski setnik włócznią przebija bok Chrystusa. Jego twarz wyraża skupienie i powagę.
Postać Longinusa pojawia się również w literaturze, m.in. u Dantego, Sienkiewicza czy Anatola France'a. Doczekał się także filmowych i operowych interpretacji.
Symbolika postaci
W sztuce Longinus symbolizuje człowieka, który jako pierwszy rozpoznał boskość Chrystusa. Dlatego ukazywany jest zazwyczaj w momencie przebicia Jego boku, z wyrazem zadumy i kontemplacji na twarzy. Ma uosabiać nawrócenie pogan i uznanie Jezusa jako Syna Bożego.
Włócznia Longinusa i jej symboliczne znaczenie

Kluczowym atrybutem Longinusa jest oczywiście włócznia, którą przeszył ciało Ukrzyżowanego. Od samych początków chrześcijaństwa była ona otaczana szczególną czcią jako narzędzie Męki Pańskiej.
Według legend włócznia Longinusa posiadała magiczną moc. Miała być zrobiona z różnych materiałów: żelaza, drzewa z Libanu, diamentu i bazaltu. Posiadała również niezwykłą zdolność do samoodnawiania się.
Przez wieki czci oddawano rzekomej Włóczni Przeznaczenia, która trafiła w ręce Konstantyna Wielkiego, a potem niemieckich cesarzy. Obecnie jedną z relikwii jest Włócznia Świętego Maurycego przechowywana w Wiecznym Mieście.
Symbolizuje | Zbawczą moc krwi Chrystusa i odkupienie rodzaju ludzkiego od grzechu pierworodnego |
Inne nazwy | Włócznia Przeznaczenia, Świętego Longinusa, Maurylego |
Longinus a judaizm, chrześcijaństwo i islam a judaizm, chrześcijaństwo i islam
Choć wzmianka o Longinusie pojawia się tylko w Ewangelii św. Jana, to odgrywa on pewną rolę w tradycji judaistycznej, chrześcijańskiej i muzułmańskiej.
W judaizmie Longinusa utożsamia się niekiedy z rzymskim setnikiem, który według Talmudu miał na imię Gaj. To właśnie on przekazał Sanhedrynowi informację, że Jezus z Nazaretu jest fałszywym mesjaszem.
Z kolei według islamu to nie Longinus, a apostoł Piotr zadał cios włócznią konającemu Jezusowi. Mahomet miał oskarżyć św. Piotra o zdradę i kwestionować śmierć Jezusa na krzyżu.
Dlaczego postać Longinusa wciąż intryguje?
Choć o Longinusie niewiele wiemy, to jego postać wciąż intryguje i inspiruje. Być może dlatego, że jako poganin i rzymski żołnierz jest nieoczekiwanym świadkiem najważniejszych wydarzeń w dziejach chrześcijaństwa.
Longinus uosabia tajemnicę wiary i nawrócenie. Przypomina, że zbawienie jest dostępne dla każdego człowieka, niezależnie od jego pochodzenia i dotychczasowej drogi życiowej.
Ponadto losy Włóczni Longinusa, jej poszukiwanie i otaczanie czcią przez stulecia świadczą o wielkiej sile symboli i przedmiotów związanych z męką Chrystusa. One również budują naszą wiarę i religijną wyobraźnię.
- Longinus uosabia tajemnicę wiary i nawrócenie - od pogardzanego poganina do wyznawcy Chrystusa.
- Jako świadek ukrzyżowania ma szczególne znaczenie, a jego postać intryguje.
Podsumowanie
Postać Longinusa, rzymskiego setnika, który włócznią przeszył bok konającego Jezusa, od wieków intryguje i inspiruje. Choć w Ewangeliach wzmiankowany jest tylko raz, to odegrał istotną rolę w tradycji chrześcijańskiej, stając się bohaterem licznych legend.
Najbardziej znana jest opowieść o tym, jak krew Chrystusa trysnęła na twarz Longinusa, przywracając mu wzrok. To symboliczny moment uznania boskości Zbawiciela przez poganina. Dlatego w sztuce Longinus był przedstawiany jako ten, który jako pierwszy rozpoznał bóstwo Ukrzyżowanego.
Kluczowym atrybutem Longinusa jest Włócznia Przeznaczenia. Przez wieki poszukiwano tej relikwii Męki Pańskiej, przypisując jej cudowne właściwości. Dziś jej fragmenty są czczone w Rzymie i Wiedniu jako bezcenne pamiątki po Chrystusie.
Tajemniczość postaci sprawia, że Longinus wciąż intryguje. Jako poganin i żołnierz staje się nieoczekiwanym świadkiem wydarzeń paschalnych. Jego losy przypominają, że zbawienie dostępne jest dla każdego, bez względu na przeszłość.