Władysław z Gielniowa to postać niezwykle istotna dla historii Polski i Kościoła katolickiego. Był reformatorem zakonu paulinów, wpływowym duchownym oraz autorem wielu dzieł religijnych. Jego działalność przyczyniła się do umocnienia polskiego Kościoła w czasach rozłamu zachodniego. Władysław pochodził ze znanego rodu Gielniowskich herbu Rawicz. Po wstąpieniu do zakonu paulinów na Jasnej Górze został przeorem klasztoru na Skałce w Krakowie. Tam też rozwinął szeroką działalność kaznodziejską i pisarską. Jego życie i dokonania to fascynujący temat.
Kluczowe wnioski:- Władysław z Gielniowa odegrał kluczową rolę w reformie zakonu paulinów, co umocniło pozycję tego zgromadzenia.
- Był wpływowym kaznodzieją, a jego porywające kazania przyciągały tłumy wiernych do kościoła na Skałce.
- Pozostawił po sobie bogaty dorobek pisarski, na czele z żywotami świętych i rozprawami ascetycznymi.
- Angażował się w ówczesne spory religijne, opowiadając się po stronie Kościoła katolickiego przeciw husytom.
- Cieszył się opinią świątobliwego zakonnika, a po śmierci otaczano go lokalnym kultem jako błogosławionego.
Władysław z Gielniowa - edukacja i początki działalności
Władysław urodził się około 1440 roku w zamożnej rodzinie szlacheckiej Gielniowskich herbu Rawicz. Od najmłodszych lat przejawiał głęboką religijność i skłonności do życia zakonnego. Mając około 20 lat wstąpił do zakonu paulinów na Jasnej Górze, gdzie odbył nowicjat.
Tam też pogłębiał swoją wiedzę teologiczną i duchową, studiując Pismo Święte i dzieła Ojców Kościoła. Po święceniach kapłańskich został przełożonym braci zakonnych na Skałce w Krakowie. Tam rozwinął ożywioną działalność duszpasterską jako kaznodzieja i spowiednik.
Rozwój kaznodziejstwa
Władysław zasłynął z porywających kazań, które przyciągały pod Skałkę tłumy wiernych. Potrafił dotrzeć do zwykłych ludzi, mówiąc prostym językiem o sprawach wiary. Jego kazania były pełne żarliwości, nierzadko też surowo piętnował w nich ówczesne wykroczenia moralne i społeczne.
Dzięki niemu Skałka stała się jednym z najważniejszych ośrodków życia religijnego w późnośredniowiecznym Krakowie. Sam Władysław był niezwykle pobożny i surowy dla samego siebie, co budziło podziw i szacunek wiernych.
Wpływ Władysława z Gielniowa na życie religijne
Działalność Władysława z Gielniowa wywarła ogromny wpływ na ówczesne życie religijne w Polsce. Jako wpływowy i szanowany kaznodzieja propagował idee reform w łonie Kościoła katolickiego. Zwalczał przejawy zabobonu i luźnej moralności wśród duchowieństwa i wiernych świeckich.
Angażował się także w spory religijne epoki. Zdecydowanie sprzeciwiał się rozprzestrzenianiu się herezji husyckiej na ziemiach polskich. Nawoływał do wierności papiestwu w czasach wielkiej schizmy zachodniej. Tym samym znacznie przyczynił się do umocnienia pozycji Kościoła katolickiego w Polsce.
Całe życie Władysława naznaczone było ascezą, surowością obyczajów i troską o czystość wiary.
Czytaj więcej: Zobacz, kto jest patronem Marcela - Sekrety, które powinieneś znać!
Reformy Władysława z Gielniowa w zakonie paulińskim
Jako przeor klasztoru na Skałce Władysław zainicjował gruntowną reformę tamtejszej wspólnoty zakonnej w duchu surowszej reguły. Nakazywał braciom ścisłe przestrzeganie ślubów ubóstwa, posłuszeństwa i czystości. Sam też dawał przykład pobożności i umartwienia ciała.
Jego reformy spotkały się z aprobatą władz zakonnych. W 1480 roku, podczas kapituły paulinów na Jasnej Górze, został wybrany na urząd generalnego przeora całego zgromadzenia. Objął pieczę nad reformą wszystkich klasztorów tego zakonu na ziemiach polskich.
Liczba klasztorów paulińskich przed reformą | 21 |
Liczba klasztorów paulińskich po reformie | 34 |
Dzięki temu paulini umocnili swoją pozycję jako zakon i odegrali istotną rolę w umocnieniu Kościoła katolickiego. Sam Władysław zyskał miano drugiego założyciela zgromadzenia.
Działalność duszpasterska Władysława
Oprócz reform w zakonie paulińskim i kaznodziejstwa, Władysław rozwinął szeroką działalność duszpasterską w Krakowie. Był niezwykle cenionym spowiednikiem, do którego zgłaszali się wierni z całego miasta. Słynął ze świątobliwości życia i surowości obyczajów.
Zyskał też wielki autorytet wśród możnych i wpływowych osób tamtych czasów. Jego rad poszukiwali między innymi biskup krakowski Jan Rzeszowski czy kanclerz Jan Długosz. Był doradcą króla Kazimierza Jagiellończyka w kwestiach Kościoła.
Opieka nad ubogimi i chorymi
Istotnym elementem posługi Władysława była troska o ludzi ubogich i chorych. Zakładał przytułki, wspierał finansowo szpitale, osobiście też opiekował się potrzebującymi. Według przekazów miał dar uzdrawiania i czynienia cudów za życia.
To wszystko sprawiło, że był niezwykle ceniony i popularny wśród prostego ludu krakowskiego. Już za życia otaczano go powszechnym szacunkiem jak świętego.
Prace pisarskie Władysława z Gielniowa
Władysław z Gielniowa pozostawił po sobie bogaty, jak na owe czasy, dorobek pisarski. Były to głównie prace o tematyce ascetycznej i hagiograficznej (żywoty świętych). Do najważniejszych jego dzieł należą:
- "Żywot świętej Kingi"
- "Żywoty świętych Szymona i Józefata"
- "O naśladowaniu ubogiego Jezusa"
- "Rozmyślania o życiu Pana Jezusa"
Prace te zyskały dużą popularność i były wielokrotnie kopiowane. Przyczyniły się do rozwoju rodzimej literatury religijnej. Dzięki nim postać Władysława z Gielniowa na trwale zapisała się w historii polskiej duchowości.
Dziedzictwo i kult Władysława z Gielniowa
Władysław z Gielniowa zmarł 2 grudnia 1500 roku w opinii świętości. Od razu rozwinął się jego nieformalny kult jako błogosławionego, zatwierdzony przez władze kościelne w 1685 roku.
W ikonografii przedstawiany jest w habicie paulińskim, z krzyżem lub piszący. Jest patronem Gielniowa. Tam do dziś istnieje gotycki kościół pod jego wezwaniem z cudownym obrazem i relikwiami błogosławionego.
Dziedzictwo Władysława z Gielniowa do dziś jest żywe. Jego reformy umocniły zakon paulinów, a liczne kościoły noszą jego wezwanie. Pozostaje wzorem świątobliwego zakonnika, gorliwego kaznodziei i obrońcy wiary katolickiej.
Podsumowanie
Władysław z Gielniowa to postać niezwykła i fascynująca. Był zakonnikiem o głębokiej wierze i surowych obyczajach. Jako kaznodzieja potrafił porwać tłumy wiernych swym żarliwym słowem. Przeprowadził też reformę zakonu paulinów, co umocniło to zgromadzenie. Ponadto pozostawił cenne dzieła religijne, nadal czytane i cenione.
Jego wpływ na ówczesne życie Kościoła był ogromny. Propagował idee odnowy religijnej, zwalczał zabobony i herezje. Doradzał możnym, w tym samemu królowi. Troszczył się też o ludzi biednych i chorych. Nic więc dziwnego, że już za życia otaczano go niemal kultem.
Do dzisiaj Władysław z Gielniowa pozostaje wzorem zakonnika i kaznodziei. Jego reformatorskie dzieło przetrwało w postaci licznych klasztorów paulińskich. Natomiast on sam jest czczony jako błogosławiony i patronem miejscowości Gielniów. Bez wątpienia zasłużył sobie na miano "Wielkiego".
Mam nadzieję, że ten artykuł pozwolił Ci bliżej poznać tę barwną postać z polskiej historii. Jeśli interesujesz się dziejami Kościoła i chcesz dowiedzieć się więcej, serdecznie zachęcam do dalszych poszukiwań.